یکی از موارد مهم در هر ساختمانی ترافیک آسانسور است. آسانسورهای موجود در هر ساختمانی باید قابلیت جابجایی کافی ساکنین ساختمان را داشته باشند. به طوری که ازدحام جمعیت در طبقات یا همکف رخ ندهد همچنین زمان انتظار و حرکت آسانسور در حد استاندارد باشد. مساحت ایستگاه اصلی باید به اندازه ای باشد که تا انتظار و تردد افراد در آن محل به راحتی انجام شود. درب آسانسور به نسبت نوع و کاربری آسانسور به گونه ای انتخاب می شود که پهنای مناسبی داشته باشد تا سوار و پیاده شدن همزمان مسافرین بدون هیچ گونه مشکلی انجام شود.
در طراحی آسانسورهای اماکن پرتردد مانند مراکز تجاری، اداری و بیمارستان ها باید به این موضوع توجه شود که در صورت خرابی یا سرویس یکی از آسانسورها امکان جابجایی مسافرین با سایر آسانسورها وجود داشته باشد. قبل از نصب و راه اندازی آسانسور به همان اندازه که موتور آسانسور مناسب، ریل مناسب و …. دارای اهمیت است، طراحی ترافیک آسانسور نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. که طراحان و نصابان آسانسور باید به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشند.
اوج ترافیک ساختمان در چه ساعاتی است؟
اصولا در ساختمان هایی که شرکت یا سازمانی مستقر است، ساعات اوج ترافیک اول صبح، وقت نهار و در ساعت ترک محل کار است. چنانچه ساعات شروع و پایان کار متغیر باشد، کمی از اوج ترافیک ساختمان کاسته می شود. در ساختمان هایی که چندین شرکت حضور دارند، ترافیک آسانسور سنگین تر و زمان اوج ترافیک نیز طولانی تر خواهد بود.
در هتل ها ترافیک آسانسور دو طرفه است. رفت و آمد مسافرین به اتاقهایشان و طبقاتی که سرویس ارائه می شود مانند رستوران، پرتردد خواهد بود. چنانچه رستوران هتل در همکف قرار گرفته شود، مقداری از ترافیک آسانسورهای هتلی کاسته می شود. اصولا اوج ترافیک آسانسور هتل، در هنگام صرف صبحانه و پس از خروج مسافرین از هتل است که برای جلوگیری از این ترافیک باید تعدادی آسانسوری برای ساعات اوج ترافیک در نظر گرفته شود.
اوج ترافیک در ساختمان های مسکونی اول صبح و ساعاتی از عصر است. ترافیک آسانسورهای مسکونی بسیار کمتر از ساختمانی تجاری، اداری و هتل ها می باشد.
آنالیز ترافیک آسانسور
بسته به نوع آسانسور و کاربری آن باید ترافیک آسانسور قبل از ساخت و نصب آسانسور بررسی شود. این موضوع باید در مراحل اولیه طراحی آسانسور بررسی شود و میزان استفاده از آسانسور، پیک شلوغی آسانسور و زمان های بحرانی جزء مواردی هستند که در طراحی اولیه باید مورد استفاده قرار گیرند.
با آنالیز ترافیک و طراحی متناسب با محل کاربرد آسانسور می توان منحنی معقولی از جا به جایی مسافرین یک آسانسور به وجود آورد.
عدم استفاده از درب مناسب برای آسانسور با توجه به نوع و کاربری آن و عدم توجه به فضای لازم برای ورود و خروج مسافرین، زمان یک دور رفت و آمد آسانسور را افزایش داده و در نهایت باعث افزایش زمان انتظار مسافرین می شود.
متاسفانه ممکن است هر یک از ما در برخی از ساختمان های تجاری، اداری و بیمارستان ها به دلیل عدم رعایت موارد گفته شده در طراحی اولیه آسانسور، علاوه بر کیفیت ضعیف سرویس دهی با بار روانی زیادی نیز مواجه شده ایم.
تمهیدات در طراحی آسانسور باید به نحوی باشد که با در نظر گرفتن عوامل ترافیک در 5 دقیقه بحرانی، جا به جایی مسافران با حداقل زمان انتظار، سرعت مناسب و راحتی مسافرین در کابین صورت گیرد.
سرعت و ظرفیت دو عامل بسیار مهم در جابجایی مسافرین به شمار می آیند که متناسب با ارتفاع ساختمان، نوع کاربری و جمعیت ساختمان تعیین می شوند.
عوامل موثر در آنالیز ترافیک آسانسور
- زمان مسافرگیری در ایستگاه اصلی
- بسته شدن درب ها و رسیدن به اولین توقف
- باز شدن درب ها و ورود و خروج مسافران
- بسته شدن درب ها و رسیدن به توقف بعدی
- باز شدن درب ها و ورود و خروج مسافران
- بسته شدن درب ها و رسیدن به طبقه آخر
- باز شدن درب ها و ورود و خروج مسافران
- بسته شدن درب ها و حرکت کابین به سمت پایین
- زمان توقف های احتمالی به سمت پایین
- باز شدن درب ها و خروج کلیه مسافرین
چه اطلاعاتی برای بررسی ترافیک آسانسور مورد نیاز است؟
- نوع کاربری ساختمان
- تعداد طبقاتی که آسانسور سرویس می دهد
- ارتفاع طبقات
- طبقه ورودی اصلی
- تعداد نفرات استفاده کننده در هر طبقه
فراموش نکنید که تهمیدات در طراحی به نحوی باشند که با در نظر گرفتن عوامل ترافیک در پنج دقیقه بحرانی، جابجایی مسافران با حداقل زمان انتظار، سرعت مناسب و راحتی مسافرین در کابین انجام شود. طراحی ترافیک آسانسور زمانی عملی می شود که قبل از اینکه نقشه ای کشیده شود کلیات طرح به شرکت های طراحی آسانسور داده شود و طبق آن طرح، شرکت ها محاسبه کنند و سازندگان ساختمان ملزم به اجرای آن طرح هستند. به عنوان مثال در یک آپارتمان با تردد بسیار بالا، باید حداقل از دو آسانسور استفاده شود.
یک شرکت آسانسور حرفه ای و با تجربه می بایست با حداقل هزینه، بهترین تحلیل و انتخاب را برای محاسبه ترافیک آسانسور یک ساختمان انجام دهد و محاسبات خود را به همراه دلایل مستند به کارفر تحویل دهد.
زمان انتظار مناسب برای رسیدن آسانسور
اصولا اکثر طراحان آسانسور به دنبال طراحی سیستم آسانسوری هستند که مدت زمان انتظار مسافرین در طبقات یا در حین جابجایی مسافرین تا حد ممکن کوتاه شود. در ساختمان های تجاری و اداری صبر و تحمل مسافرین کمتر از ساکنین ساختمان های مسکونی است. به همین دلیل زمان انتظار برای رسیدن آسانسور در ساختمان های اداری و تجاری 30 ثانیه و در ساختمان های مسکونی 60 ثانیه در نظر گرفته شده است.