به جرات می‌توان کفت که موتور آسانسور یکی از مهم‌ترین قطعات برای آسانسور به حساب می‌آید. توان آسانسور نیز یکی از فاکتورهای اصلی برای آسانسور است که میزان این توانمندی به عواملی مانند سرعت، ظرفیت، ارتفاع چاه و … بستگی دارد. در این مقاله قصد داریم در مورد توان موتور آسانسور و فرمول محاسبه آن با هم صحبت کنیم. پس لطفا تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
موتور آسانسور
برای آنکه بتوانیم توان موتور آسانسور را بررسی کنیم، ابتدا باید در مورد موتور آسانسور به صورت مختصر با هم کمی صحبت کنیم. در واقع به صورت کلی ما دو نوع موتور آسانسور داریم که شامل گیربکس دار و گیرلس می‌شوند که هر کدام با توجه به نوع عملکرد آسانسور تفاوت‌هایی دارند. البته هر دو نوع آسانسورهای نام برده در دسته آسانسورهای کششی قرار دارند.
موتور آسانسور گیربکس دار
همان طور که از نام این آسانسور پیداست برای بالا و پایین رفتن نیاز به موتور گیربکس‌دار دارد که یک فلکه هرزگرد به آن متصل است. این فلکه مانند یک قرقره عمل می‌کند و با حرکت کابل، کابین آسانسور بالا و پایین می‌رود. سرعت آسانسورهای موتور گیربکس‌دار می‌تواند به 150 متر بر دقیقه هم برسد و وزن حدودی 13600 کیلوگرم را تحمل کند. همچنین آسانسور گیربکس‌دار نصب آسان و هزینه کمی هنگام نصب و یا سروس دارند.
موتور آسانسور گیرلس
در این نوع آسانسور قرقره مستقیم به موتور متصل می‌باشد. جالب است بدانید که سرعت این نوع آسانسور بسیار بالاست و تا 600 متر بر دقیقه هم می‌رسد. آسانسورهای موتور گیرلس برای ساختمان‌های مرتفع بهترین و منطقی‌ترین گزینه است.
مزایای موتورهای گیرلس
- کار در فرکانس و ولتاژ متغیر
- سرعت بالا
- بازدهی ۹۰%
- صرفه جویی در انرژی
- عدم نیاز به تعویض روغن آسانسور و یا روغن‌کاری در بازدید‌های دوره‌ای
- کم صدا و با میزان لرزش پایین
- حجم کمتر
- نصب سریع‌تر و آسان‌تر
- عملکرد بهتر در مکان‌های پرترافیک
- سازگاری بیشتر با محیط‌زیست
- کیفیت بالای سواری
- شتاب‌گیری آرام
به طور کلی برای انتخاب نوع آسانسور (موتور گیرلس و یا گیربکس دار) باید به موارد ذیل توجه داشته باشیم:
- ارتفاع ساختمان
- دوام
- مصرف انرژی
- صدای آسانسور در هنگام حرکت
فاکتورهای تاثیر گذار بر توان موتور آسانسور
ابتدا اجازه بدهید تعریفی از توان اسمی موتور آسانسور داشته باشیم: به حداکثر توان نیرویی که به آسانسور اعمال می‌شود، گویند. عوامل زیادی به میزان توانایی موتور آسانسور اثر می‌گذارند که شامل موارد ذیل هستند:
سرعت کابین آسانسور
سرعت کابین آسانسور تاثیر بسیار زیادی در تعیین توان موتور آسانسور دارد. درواقع هرچه سرعت کابین آسانسور بیشتر باشد به موتور آسانسور با توان بالاتری احتیاج پیدا خواهیم کرد. اما بطور معمول برای محاسبه توان موتور آسانسور با استفاده از موارد زیر، سرعت آسانسور را از پیش تعیین نموده و در فرمول قدرت موتور لحاظ می‌کنند:
- از یک تا حداکثر ۵ توقف: حداقل سرعت ۰.۱ متر بر ثانیه و حداکثر سرعت آسانسور ۰.۵ متربر ثانیه
- ۶ تا ۸ توقف: حداقل سرعت ۰.۶ متر بر ثانیه و حداکثر سرعت آسانسور ۰.۷ متربر ثانیه
- ۹ تا ۱۲ توقف: حداقل سرعت ۱۶ متر بر ثانیه و حداکثر سرعت آسانسور ۱.۵ متربر ثانیه
- ۱۳ تا ۲۰ توقف: حداقل سرعت ۱.۶ متر بر ثانیه و حداکثر سرعت آسانسور ۱.۹ متربر ثانیه
- ۲۱ تا ۲۵ توقف: حداقل سرعت ۲ متر بر ثانیه و حداکثر سرعت آسانسور ۲.۴ متربر ثانیه
- ۲۶ تا ۳۰ توقف: حداقل سرعت ۲.۵ متر بر ثانیه و حداکثر سرعت آسانسور ۳ متربر ثانیه
ظرفیت آسانسور
ظرفیت کابین آسانسور از جمله مواردی است که تاثیر بالایی در تعیین توان موتور آسانسور دارند.
بدیهی است که هرچه ظرفیت یک آسانسور بیشتر باشد، به موتور با توان بالاتری احتیاج پیدا خواهد شد.
برای محاسبه ظرفیت کابین آسانسور جداولی وجود دارد که متناسب با تعداد توقف و ارتفاع چاه، ظرفیت کابین آسانسور محاسبه می‌شود.
استاتیک لود آسانسور
به مجموع جرم قطعات آسانسور که در طول جابه‌جایی آسانسور ثابت می‌ماند، جرم استاتیک یا بار استاتیک آسانسور گفته می‌شود. این جرم شامل موارد زیر است:
- جرم کابین آسانسور و تجهیزات آن
- جرم تراول کابل آسانسور
- جرم سیم بکسل‌ها
- جرم زنجیر جبران آسانسور
باید بدانید که عوامل بسیاری باعث افزایش بار استاتیکی آسانسور می‌شود. که برخی ازمهمترین آنها را در این قسمت برایتان می گوییم.
ارتفاع چاه
هرچه چاه آسانسور ارتفاع بیشتری داشته باشد (عمیق‌تر) باشد، جرم تجهیزات سیستم تعلیق آسانسور و همچنین طول تراول کابل آسانسور نیز بیشتر می‌شود.
ظرفیت آسانسور
هرچه ظرفیت آسانسور بیشتر شود، جرم کابین آسانسور و تجهیزات مربوط به آن و نیز جرم سیم بکسل آسانسور افزایش پیدا خواهد کرد.
محاسبه میزان توان موتور آسانسور
خب تا به اینجا مقاله در مورد موتور آسانسور و عواملی که بر توان آن تاثیر گذار هستند صحبت کردیم. در ادامه مطالب فرمول‌هایی را به شما معرفی خواهیم کرد که با کمک آنها می‌توانید میزان توان لازم برای موتور آسانسور را با توجه به نوع کاربری و محل قرارگیری آن تخمیل بزنید.
P = F ×V
سرعت دورانی×گشتاور خورجی = توان
در این فرمول توان محاسبه شده برابر است با ایده‌آل ترین توان موتور آسانسور. در این فرمول عواملی همچون نیروی اصطکاک، موقعیت قرارگیری موتور در موتورخانه آسانسور، ضریب سیم بکسل بندی سیستم آسانسور، تعداد فلکه هرزگرد آسانسور و … اعمال نمی‌شود. بنابراین در حالت واقعی توان مورد نیاز برای یک آسانسور از توان ایده‌آل که از فرمول بالا محاسبه می‌شود باید بیشتر باشد. برای محاسبه توان موتور آسانسور باید بیشترین بار را در نظر گرفت. بنابراین کابین آسانسور را در پایین‌ترین موقعیت در طراحی آسانسور قرار می‌دهند.
از ۴ فرمول زیر برای محاسبه قدرت و توان موتور آسانسور استفاده می‌شود:
محاسبه توان واقعی موتور
برای محاسبه توان واقعی موتور آسانسور از فرمول زیر کمک گرفته می‌شود:
P=((G*V)/N)*9.81
در این فرمول متغیرها بصورت زیر است:
- p توان موتور آسانسور بر حسب وات
- V سرعت آسانسور یا همان سرعت کابین آسانسور بر حسب متر بر ثانیه
- G حداکثر بار هر نفر در کابین آسانسور
محاسبه قدرت موتور آسانسور
با استفاده از این فرمول می‌توان توان موتور آسانسور را با در نظر گرفتن تمامی فاکتورها محاسبه کرد:
q= ((p+Q-(p+Q/2)- Si+Mtrc/2)/I+s)/eta^n
در این فرمول نیز متغیرها بصورت زیر است:
- p جرم کابین آسانسور بر حسب کیلوگرم
- Q جرم بار درون کابین آسانسور بر حسب کیلوگرم
- Si جرم زنجیر جبران آسانسور بر حسب کیلوگرم
- S جرم سیم بکسل های سیستم تعلیق آسانسور
- Mtrc جرم تراول کابیل آسانسور بر حسب کیلوگرم
- N تعداد فلکه های هرزگرد آسانسور
- Eta راندمان فلکه‌های هرزگرد (در اغلب سیستم‌ها 95 لحاظ می‌شود)
- I ضریب سیم بکسل بندی سیستم آسانسور
انتخاب توان موتور آسانسور
بطور کلی از فرمول زیر می‌توان با محاسبه توان موتور آسانسور، اقدام به خرید یا سفارش موتور آسانسور مورد نظر نمود:
P=(G.V)/n
متغیرهای موجود در این فرمول عبارتند از:
- G: حداکثر بار یا نفر
- V: سرعت آسانسور بر حسب متر بر ثانیه
- n: موتور با پولی 0.50 تا 0.70
برای محاسبه مقدار G می‌توان از مثال زیر کمک گرفت: با در نظر گرفتن یک آسانسور 10 نفره که از وزنه تعادل آسانسور بهره می‌برد، مقدار G بصورت زیر محاسبه می‌شود:
kp=75*10=750
kp=750/2=375
در ابتدا با در نظر گرفتن اینکه جرم هر فرد 75 کیلوگرم است مقدار کلی Kp محاسبه می‌شود و از آنجا که از وزنه تعادل استفاده شده است باید مقدار بدست آمده را بر عدد 2 تقسیم نمود.
سلام و خسته نباشید،مطالب تون خیلی مفید بود و کمال تشکر را از شما دارم،فقط درخواستی که داشتم این بود که میشه چند تا محاسبه به صورت عملی دقیق از به دست آوردن توان موتور در طبقات مختلف با توضیح انجام بدین تا بهتر بتونیم درک کنیم .ممنون از شما