یکی از مهم ترین قطعات آسانسور، فلکه هرزگرد آسانسور یا فلکه کششی است، همچنین این قطعه یکی از اساسی ترین بخش ها در سیستم تعلیق آسانسور است.
اگر بخواهیم به صورت کلی جواب این سوال را که فلکه هرزگرد آسانسور چیست را پاسخ دهیم، باید بگوییم که فلکه هرزگرد آسانسور، در واقع یک فلکه یا قرقره ای است که برای انتقال دادن قدرت موتور آسانسور و حرکت به سیم بکسل از آن استفاده می شود، در واقع فلکه هرزگرد آسانسور یا فلکه کششی در سیستم تعلیق آسانسور نقش بسزایی در حرکت کابین در چاه آسانسور دارد.
نکاتی که در نصب فلکه هرزگرد آسانسور باید به آن توجه شود
می بایست اندازه فلکه کششی را در نظر داشته باشید، زیرا می توان از فلکه موتور گیربکس برای متصل کردن سیم بکسل به مرکز کابین و مرکز وزنه تعادل استفاده کرد که در این صورت باید فلکه بسیار بزرگی روی گیربکس نصب شود، این فلکه فضای بسیار زیادی را اشغال می کند و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. به همین دلیل از دو فلکه کوچک تر که یکی برای برای موتور گیربکس و دیگری به عنوان فلکه کششی است استفاده می شود، که این بهترین حالت است.
نکته دیگری که در نصب فلکه هرزگرد باید به آن توجه شود؛ محل نصب فلکه هرزگرد آسانسور است، زیرا محل نصب این قطعه باید به صورتی باشد که نیروی کششی مفید توسط فلکه موتور گیربکس تولید شود.
نکته دیگری که در مورد فلکه هرزگرد آسانسور باید به آن توجه شود این است که شیارهای فلکه هرزگرد نقش کششی ندارند بلکه تنها برای هدایت سیسم بکسل ها تعبیه شده اند و در واقع نیروی کششی که توسط فلکه موتور آسانسور تولید می شود، متناسب با افزایش یا کاهش زاویه پیچش سیم بکسل ها به دور فلکه گیربکس، افزایش یا کاهش پیدا می کند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که استفاده از فلکه هرزگرد، نیروی کششی سیم بکسل به دور فلکه گیربکس را کاهش داده و باعث حرکت آسان کابین می شود و این نکته یکی از مهم ترین اصولی است که در طراحی و نقشه کشی آسانسور و سیستم تعلیق آسانسور مورد استفاده قرار می گیرد.
نکته آخر و بسیار مهم در نصب فلکه هرزگرد این است که به نحوه تنظیم زاویه آلفا نیز در نصب فلکه کششی آسانسور توجه شود.
[irp posts=”3719″ name=”تفاوت و مقایسه موتور گیربکس آسانسور با موتور گیرلس اسانسور”]
زاویه آلفا در نصب فلکه هرزگرد
یکی از مهم ترین مواردی که در محاسبات نصب آسانسور باید به طور کاملا دقیق محاسبه شود؛ زاویه آلفا یا زاویه پیچش سیم بکسل است. چنانچه در نصب فلکه هرزگرد و فلکه موتور، زاویه آلفا درستی بین فلکه ها نباشد، این موضوع باعث سرخوردگی سیم بکسل های آسانسور، لقی کابین و حرکت نامتعادل کابین آسانسور می شود و همچنین باعث کاهش طول عمر مفید سیم بکسل های فولادی نیز می شود که این امر می تواند امنیت آسانسور را به خطر بیاندازد و هزینه تعمیرات و سرویس آسانسور را سنگین کند.
حداقل و حداکثر زاویه آلفا به ترتیب 150 و 180 درجه است و نصابان باید دقت کنند که فلکه هرزگرد دقیقا هم راستا و هم جهت با فلکه موتور گیربکس باشد.
چگونگی نصب فلکه هرزگرد
- در هنگام نصب فلکه هرزگرد باید تمامی استانداردهای ملی آسانسور رعایت شود. طراحی فلکه کششی آسانسور نیز باید متناسب با بار اسمی آسانسور، سرعت و قطر فلکه موتور باشد.
- فلکه هرزگرد باید بسیار مقاوم باشد به نحوی که در برابر تنش های خمشی و پیچشی مشکلی در آن ایجاد نشود، تا ایمنی آسانسور کاملا تامین شود.
- همان طور که گفته شد؛ زاویه آلفا بین فلکه گیربکس موتور و فلکه هرزگرد باید کاملا دقیق محاسبه و رعایت شود.
- بلبرینگ فلکه هرزگرد آسانسور باید در جای خود کاملا سفت شده باشد و هیچ گونه لقی نداشته باشد.
- قبل از نصب فلکه هرزگرد، حتما از نظر عدم وجود ترک یا ناصافی روی آن را بررسی کنید. زیرا برخی از فلکه های هرزگرد در فرآیند تولید معیوب یا ترک خورده هستند.
- می بایست شیارهای فلکه هرزگرد بزرگ تر از قطر سیم بکسل باشد تا از استهلاک سیم بکسل ها کاسته شود.
- پس از اینکه فلکه هرزگرد را داخل شفت فیکس کردید و سپس شاسی موتور را روی آن قرار دادید، توجه کنید که هیچ لقی نداشته باشد.
- توجه داشته باشید که در نصب فلکه هرزگرد، محور بلبرینگ دقیقا هم راستا با محور هرزگرد باشد.
- پس از نصب هرزگرد حتما یاتاقان های آن را روغن کاری کنید تا بهتر کار کند.
انواع فلکه هرزگرد آسانسور
انواع فلکه های هرزگرد آسانسور
انواع فلکه های هرزگردی که در آسانسورها به کار برده می شوند عبارتند از: فلکه های هرزگرد انحرافی و فلکه های هرزگرد ثانویه.
در آسانسورهای گیرلس از فلکه هرزگرد ثانویه استفاده می شود اما در سایر انواع آسانسورها از فلکه هرزگرد برای تغییر جهت سیم بکسل و هدایت آنها استفاده می شود.
جنس فلکه های هرزگرد آسانسور از جنس چدن است که در دو نوع چدن معمولی (خاکستری) و نوع دیگر از داکتیل ضد سایش است که توصیه می شود در آسانسورهای پرتردد از این نوع استفاده شود، زیرا این نوع چدن ها همان طور که از نامشان مشخص است نشکن می باشند و کمتر دچار سایش می شوند.
[irp posts=”2930″ name=”آسانسور گیرلس چیست؟”]
اکثر خرابی های فلکه هرزگرد به دلیل نصب غلط، بالانس نکردن کابین و وزنه تعادل و همچنین انتخاب غلط سیم بکسل و عدم رعایت استانداردهای نصب آسانسور است.
لازم است این نکته را خاطر نشان کنیم که حتی اگر از بهترین و به روزترین تجهیزات در هنگام نصب آسانسور استفاده کنید، خوردگی فلکه هرزگرد امری اجتنانب ناپذیر است و باید پس از مدتی آن را تعویض یا تعمیر کنید. در صورتی که فلکه هرزگرد به درستی نصب شده می باشد می توان گفت این قطعه تا 7 سال عمر می کند.
ابعاد و تعداد شیارهای فلکه هرزگرد از روی فلکه موتور مشخص می شود. برای مثال در صورتی که فلکه موتور قابلیت نصب سیم بکسل نمره 10 را داشته باشد، بنابراین قطر فلکه هرزگرد نیز باید حداقل 40 برابر بیشتر از قطر سیم بکسل باشد.
فلکه هرزگرد
نشانه های خوردگی فلکه هرزگرد
- وجود براده های آهن در اطراف فلکه هرزگرد و فلکه موتور؛
- تشکیل شیارهای مارپیچی در شیارهای فلکه که در واقع همان رد سیم بکسل بر روی شیارها می باشد.
- فرو رفتگی سیم بکسل داخل شیارها
[irp posts=”4201″ name=”انواع خرابی موتور آسانسور”]
دلیل خوردگی فلکه هرزگرد و فلکه موتور چیست؟
- در صورتی که فلکه موتور به نسبت کابین آسانسور تراز نباشد، احتمال خوردگی فلکه موتور و هرزگرد بسیار زیاد است.
- در صورتی که در هنگام نصب و راه اندازی آسانسور به بالانس بودن کابین و وزنه تعادل توجه نشود، به مرور زمان این مورد باعث خوردگی فلکه موتور و هرزگرد می شود.
- در صورتی که میزان کشش سیم بکسل ها هنگام بکسل ریزی آسانسور یکسان نباشد، امکان خوردگی یک شیار از سایر شیارها بیشتر است.
- در صورتی که مطابق با استاندارد ملی آسانسور، تناسبی بین میزان سختی فلکه موتور آسانسور و هرزگرد نباشد، باعث خوردگی سیم بکسل خواهد شد. البته در اکثر مواقع خوردگی فلکه هرزگرد بیشتر از خوردگی فلکه موتور است، زیرا فلکه موتور طبق استاندارد بین المللی ساخته می شود اما در ساخت فلکه هرزگرد ممکن است استانداردها رعایت نشود.
- خشک بودن سیم بکسل آسانسور می تواند باعث خوردگی فلکه موتور و فلکه هرزگرد شود.
- متناسب نبود قطر سیم بکسل ها نسبت به شیارها می تواند باعث خوردگی فلکه ها شود.
[irp posts=”3231″ name=”پیشگیری از خرابی آسانسور”]